TAİ CHİ KLASİKLERİ -1

“Tai Chi Klasikleri” Büyük Üstadlar tarafından yüzyıllar boyunca aktarılan öğretileri derleyen Master Waysun Liao tarafından “Tai Chi Classics” adlı kitapta bir araya getirilmiş eşsiz bir kaynaktır.

Tai Chi sonsuzluktan doğmuştur. Yin ve Yangın kaynağıdır.
Tai Chi hareket halindeyken Yin ve Yang birbirinden ayrılır, Tai Chi durduğunda ise Yin ve Yang bütünleşir.

İçsel enerjinizi geliştirmek için zihninizi kullanın. Onun vücudunuza işlemesine ve içinize gömülmesine izin verin. Er ya da geç, içsel enerji kemik iliğinizin içinde ve enerji kanallarınızda (meridyenler) yoğunlaşacaktır.

İçsel enerjiyi bütün vücudunuzu hareket ettirmek için bir araç olarak kullanın. Var olan içsel enerjinizin, pürüzsüz bir şekilde ve tamamı ile bedeninizde dolaştığından emin olun. Er ya da geç içsel enerjiniz sizin istediğiniz doğrultuyu takip edecektir.

Eğer öz ve ruh yücelebilirse, sonrasında yavaş ve hantal olmakla ilgili endişe duymanıza gerek kalmayacaktır. Bu durum taç noktasını genişletmek ve askıda tutmak olarak adlandırılır.

Eğer ki içsel enerji (Qi) ve ve zihin(Yi) özgürce yer değiştirebilirse, pürüzsüz ve dinamik olarak formları sergileyip çok daha fazla tatmin olabilirsiniz. Bu durum Yin ve Yang’ın yer değiştirmesi olarak adlandırılır.

İçsel gücü aktarırken, güç, gömülü, yoğunlaşmış ve tamamlanmış olmalıdır. Güç ayrıca tek bir yöne doğru da yoğunlaştırılabilir.

Tai Chi icra ederken merkezlenmiş, dengeli ve rahat olmalısınız ve ayrıca Sekiz Yön’ü de kontrol edebilmelisiniz.

İçsel enerjiyi dolaştırmak dokuz oluklu bir inciyi iplikten geçirmek gibidir. Sonrasında dolaşımı engelleyecek bir etken kalmayacaktır.

İçsel gücünüzü geliştirmek, metali en saf çeliğe dönüştürmek gibidir. Böylelikle onu yok edebilecek hiç bir etken var olmayacaktır.

Formları icra ederken, rüzgarda sakince süzülen, ama yerdeki bir tavşana aniden saldırıp kapabilecek bir kartal gibi olmalısınız.

Zihniniz, uysal bir kedi gibi huzur dolu ancak, hızlıca kaçan bir fareye tepki verebilecek şekilde merkezlenmiş olmalıdır.

Hareketsizken bir dağ gibi olmalısınız. Hareket ederken ise ırmakta akan su gibi.

İçsel gücü yoğunlaştırırken, bu yoğunlaştırma bir oku çekmek gibi olmalıdır. İçsel gücü açığa çıkarmak ise bu bir oku fırlatmak gibi olmalıdır.

Tai Chi hareketlerinde spiralleri/daireleri takip edin ve düz, katı çizgilerden uzak durmaya çalışın. İçsel çalışmalarda ise enerjiyi, güce dönüştürmek için saklayın.

Gücün aktarımı omurgadan gelir. Duruşunuzdaki bir değişiklik vücut hareketlerinizin de değişmesine yol açacaktır.

Tai Chi’de “İçsel olanı canlandırmak”, “Dışarıya yansıtma” ya öncülük eder; “Parçalar” ın varlığı ise “Bağlantı” ya öncülük eder.

İçeriye ve dışarıya hareket ederken, bütün vücudunuz bir akordeon gibi katlanmalı ve açılmalıdır. İleriye ve geriye doğru hareket ettiğinizde, duruşunuz değişken, akışkan ve dinamik olmalıdır.

Tai Chi’de esnek, yumuşak ve bükülebilir olmak, aşırı derecede güçlü ve sert olmaya öncülük eder. Uygun nefes teknikleri, özgür ve esnek hareketin var olmasına öncülük eder.

İçsel enerjiyi (Chi) yalnızca doğrudan yolla geliştirin. Kendinizi böylelikle incitmemiş olursunuz. İçsel gücü (Jing) ise yalnızca dolaylı yoldan depolayın ve muazzam rezervler oluşturun.

Gücü aktarırken zihniniz bir sancak gibi davransın. Çünkü içsel enerji bir bayrak, beliniz ise bir flama gibi davranır. Hareketlerinizi mükemmelleştirirken formlara zaman içerisinde yoğunlaşıp, geniş ve yayılan hareketlerle forma başlayın. Formlarda ilerledikçe, hareketleri daha yoğun hissedeceksiniz.

Eğer ki enerjide devinim yoksa, hareketsiz olarak kalmaya devam edeceksiniz. Eğer ki ufacık bir değişiklik olmuş ise zaten beraberinde hareket etmeye başlamış olacaksınız.

İçsel güç, rahatlamış ve rahatlamamış aralıktaki dengede kalmalıdır. İçsel güç kesintiye uğrasa bile, zihin (Yi) devamlı niyetine kaldığı yerden devam etmelidir.

İlk olarak önce zihninizi sonra bedeninizi eğitmelisiniz. Karnınızı rahatlatın ve içsel enerjinin omurga iliğinde yoğunlaşmasına izin verin. Ruhunuzu huzurla, bedeninizi sakinlikle doldurun ve her zaman zihninize dikkatinizi verin.

Aklınızda tutun ki; harekete başladığın anda her şey hareket içinde olmalı, durduğun anda ise her şey sabit olmalı.

İten eller’ i (Tui Shou) çalışırken ileri ve geriye doğru hareket ettiğinde içsel enerjiniz sırtınıza ilişmeli ve omuriliğinizde yoğunlaşmalıdır.

Ruh hallerini içsel olarak kontrol etmeli, dışsal olarak ise sakin ve rahat gözükmelisiniz.

Pozisyonunu değiştirirken, bir kedi gibi hareket etmelisin. İçsel güç çalışması ipek eğirirmişçesine narindir.

Tüm vücudun ruh (Shen) ve zihin (Yi)  tarafından kontrol edilmelidir. Vücudunu sadece nefesle kontrol etmeyi deneme, çünkü bu hareketlerini yavaşlatır ve hantallaştırır. Vücudu yalnızca nefesle kontrol etmek içsel gücü getirmez.

İçsel güç dönen bir tekere benzetilmelidir. Beliniz hareket halindeki bir tekerin merkezi gibi dönmelidir.

Üstad Wu Yu-Hsiang tarafından yazılmıştır. Kaynak: Waysun Liao, Tai Chi Classics

Tai Chi çalışırken, bir şeyi aşırı yapmakla, çok az yapmak aynı şeydir. Vücut hareket halindeyken, hareketleri yayarak genişletmek için hareketin eğrileri takip edilmelidir.

Tai Chi çalışırken boynunuzu rahatlatmalı ve başınızın arka kısmını, sizden daha yukarıda bir yerden asılıymışçasına tutmalısınız. İçsel güç, karın bölgenizin alt kısmına gömülü olmalıdır. Duruşunuzu ise ana enerji merkezinize (Alt Dan Tien) doğru korumalısınız. Herhangi bir yöne asla yaslanmayın. Hareketleriniz somut olandan, soyut olana doğru sabit bir şekilde değişmelidir. Eğer ki sol yanınızı ağır hissediyorsanız, sol tarafınızı hafifletin. Eğer ki sağ yanınızı ağır hissediyorsanız, sağ tarafınızın yok olduğunu hissedin.

Eğer rakibiniz sertse, o zaman yumuşayın. Buna boyun eğmek denir. Eğer rakibiniz devinim halindeyse, onunla aynı yöne doğru devinip ona yapışın. Buna yapışmak denir. Düşmanınıza saldırdığınızda, hızla deviniyorsa hızla devinin, yavaşça deviniyorsa yavaşça devinin; bu sayede devinimleri birbiriyle uyumlu hale getirin.

Rakibinizin hareketlerine bakmaksızın, tepkinize ait ilke değişmez, aynı şekilde kalmalıdır. Bu şekilde hareket, sizin hareketiniz olmuş olur. Böylece kendi içsel gücünüzü daha iyi anlamış olursunuz.

Rakibinizi yükseldiğini gördüğünüzde, sizin ondan daha uzun olduğunuzu; alçaldığını gördüğünüzde sizin ondan daha alçakta olduğunuzu hissettirin. Size doğru hareket ettiğinde, size asla ulaşamayacağını, sizden kaçtığında ise kaçacak yeri olmadığını hissettirin.

Vücudunuzun hassasiyetini, çok hafif bir tüy parçasının teninizi fırçalıyormuş hissini verdirecek duyarlılıkta uyanık tutun. Hatta Tai Chi yaparken vücudunuzun, bir sineğin bile konacak yer bulamayacakmışcasına hareketli ve canlı olduğunu hissedin. Bu şekilde rakibinizin sizi tartmaya veya kontrol etmeye yolu kalmayacaktır ama siz rakibinizden haberdar olun ve onu kontrol edin.

Değişen durumları takip etmek, sizin gerekli olduğu kadar hareket etmenizi sağlar. Eğer buna cevap verebilecek durumda değilseniz, iki kat ağırlaşırsınız. Savunma sanatları üzerine çalışan insanların birçoğu halen doğru bir şekilde akma duygusunu hissedememekte ve rakiplerinin hareketlerine uyum sağlayamamaktadır. Bunun en temel nedeni iki kat ağır olmanın verdiği zorluktur. İki kat ağır olmaktan kaçınmak için yin (negatif) ve yangın (pozitifin) birbirini tamamlayan olduğunu anlamanız gerekmektedir. Böylece içsel gücün akışını anlayacak ve tekrarlı pratiklerle tekniğinizi yenileyerek, kendi bilincinizi keşfedip, içsel gücünüzü isteğiniz doğrultusunda kullanabilmeyi bileceksiniz.

Tai Chi ilkesi o kadar basittir ki şu şekilde açıklanabilir; “Teslim ol ve dışsal güçleri takip et”. Bir çok insan bunu yapmak yerine, böylesine kesin ve basit ilkeleri reddedip daha kontrol edilebilir ve pratik olmayan metotları aramaktalar. Bu çok küçük bir hatanın, büyümesine izin verdikçe, muazzam boyutlara ulaşan bir soruna dönüşmesi ile aynı şeydir.

Tai Chi’deki tüm disiplinlerde yukarıda yazılanların farkında olmalı; özenle ve sabırla çalışmaya devam etmelisiniz.

Üstad Wong Chung-Yua tarafından yazılmıştır. Kaynak: Waysun Liao, Tai Chi Classics

Hareket etmeye başladığınızda tüm vücudunuz hafif ve esnek olmalıdır. Bununla beraber vücudunuzun her bir parçası tüm vücudunuzla bir bütün olarak hareket etmelidir.

İçsel enerjiniz sabit kalmayıp yayılmalıdır ve bir gonga vurulduğu andaki gibi titreşmelidir. Ruhunuz, vücudunuzda enerji merkezinize (Alt Dantien) doğru sıkıştırılmış, yoğunlaştırılmış olmalıdır.

Tai Chi yaparken hareketleriniz mükemmel ve hatasız olmalıdır. Form pürüzsüz bir şekilde, duraksamalardan uzak, akıcı ve sürekli akmalıdır.

İçsel enerji (Chi), ayaklardan kök salar ve pelvis/bel bölgesi tarafından kontrol edilerek bacaklara doğru çıkar ve en sonunda kollar ve parmak uçlarına ulaşır.

Chi’ yi bacaklarınızdan pelvis/belinize doğru aktarırken vücudunuzun tüm parçaları sanki tek bir parçaymış gibi hareket etmelidir. Bu sizin, ileriye, geriye, sağa ve sola doğru özgürce hareket etmenizi; dengenizi ve konumunuzu koruyabilmenizi sağlar. Bunun gerçekleşmemesi durumunda tüm vücudun kontrolünde kayıplar yaşanır. Böyle bir problemin tek çözüm yolu ise duruşun düzeltilmesidir.

Tai Chi ilkelerinin uygulanması, Tai Chi hareketlerinin ileriye, geriye, sağa ve sola, akıcı bir şekilde ortaya çıkması sonucunu sağlar.

Bunların tümünde, üzerinde durulması gereken nokta hareketlerinizin kaslarınız tarafından değil, zihniniz tarafından kontrol edilmesidir! 

Ayrıca Tai Chi’ nin “Karşıtların Birliği” ilkesini de takip etmelisiniz; siz yukarı doğru hareket ederken, zihin aşağı’nın farkında olmalıdır, siz ileri hareket ederken zihin geri’yi de kaçırmamalıdır, siz sol tarafa kayarken, zihin eş zamanlı olarak sağ tarafı da bırakmamalıdır… Böylece eğer zihin yukarı hareket ederse aynı zamanda aşağı da hareket etmiş olur.

Net bir şekilde pozitif ve negatifi birbirinden ayırmanın yanı sıra, maddesel olan ile maddesel olmayanı da ayırdedebilmelisiniz. Tüm vücut, parçalarıyla beraber bir bütün olduğu zaman, Yang ve Yin enerji üniteleri arasında muazzam bir bağlantı oluşmuş olur. Yang ve Yin enerji üniteleri, diğer tüm ünitelere bağlı olmalı ve aralarında kesintiye izin verilmemelidir.

Uzun süreli formlarda vücudunuz ırmakta sürekli şekilde akmakta olan su gibi ya da denizde kırılan dalgalar arasında yuvarlanan taş gibi olmalıdır.

Uzun süreli formlarda; Savuşturma (Lu), püskürtme (Peng), basma (Ji), itme(An), yuvarlayarak çekme (Zhai), ayırma (Lieh), dirsekleme (Zhou), omuzlama (Kai), sekiz ayrı yönü kuşatan, “Sekizli Şema(Bagua) formları” olarak adlandırılabilir. Dururken, ileri, geriye, sağ yana, sol yana hareket ve ortada duruş “Beş Stil Adımı” olarak adlandırılır. Savuşturma(Lu), püskürtme(Peng), basma(Ji) ve itme(An) “Dört Ana Güç” olarak adlandırılır.

Yuvarlayarak çekme(Zhai), ayırma(Lieh), dirsekleme(Zhou) ve omuzlama(Kai) formları “Dörtlü Diyagonal” olarak adlandırılır. İleriye, geriye, sol yana, sağ yana, ve ortaya hareket sırasıyla: Su, ateş, metal, ağaç ve toprak olarak adlandırılır. Bu formlar kombine edildiklerinde “13 Orijinal Stil” olarak da adlandırılmaktadır.

Üstad Chang San-feng tarafından yazılmıştır.

Kaynak: Waysun Liao, Tai Chi Classics

(C. R. Eriş tarafından çevrilmiştir.)

Tai Chi Classics, Waysun Liao,https://www.amazon.com.tr/Tai-Chi-Classics-Shambhala/dp/1570627495